[Column] Flogiston en andere nieuwlichterij (Frans van Lunteren)

Door Frans van Lunteren

Max Planck zei ooit dat nieuwe theorieën hun doorbraak niet zozeer danken aan het feit dat tegenstanders overtuigd raken, maar veeleer aan hun onvermijdelijke dood, waarna volgende generaties met die nieuwe inzichten opgroeien. Inderdaad is het opmerkelijk hoe hardnekkig vooraanstaande wetenschappers vast blijven houden aan ogenschijnlijk achterhaalde theorieën. Briljante onderzoekers als Priestley en Cavendish hebben zich nooit laten overtuigen door de zuurstoftheorie van Lavoisier. In hun ogen bestond verbranding niet in binding van Lavoisiers zuurstof, maar in een afgifte van het oudere flogiston. Zij deelden deze houding overigens met de meeste Duitse chemici, alsmede de oude garde in Frankrijk. Lees meer…

[Projectverslag] Vroegmoderne collegedictaten in Leuven en in Leiden

Door An Smets (Universiteitsbibliotheek Leuven)

Met de tentoonstelling Ex Cathedra. Het leren zoals het was wierp de KU Leuven van april tot augustus 2012 de schijnwerpers op een belangrijk onderdeel van haar erfgoedcollectie. Een tentoonstelling van de 175 collegedictaten (of handgeschreven studentencursussen) uit de zestiende tot de achttiende eeuw afkomstig van de Leuvense Artesfaculteit werd aangevuld met een webexpo.  In een wetenschappelijke publicatie werd bovendien voor het eerst een overzicht gegeven van verschillende aspecten verbonden aan deze documenten, zowel de organisatie van het universitair onderwijs als codicologische, inhoudelijke en (vooral) iconografische elementen.

Lees meer…

[Ptak Science Books] On Stability and Observation in the Earliest Microscopical Worlds

I was looking at this trade card for the optical instrumentalist John Yarwell (“Traded at Ye Archimedes & Spectacles in St. Paul’s Church Yard (1671-92), North Side of St. Paul’s (1672), St. Paul’s Churchyard (1676-96) & Archimedes in Ludgate St.(1697) & Archimedes & Crown (1698-1712), all London, England”) and was struck by something a little bit “odd”. For as many times that I have seen early images of compound microscopes I don’t think I’ve ever looked at how the instrument was attached to its stand. Now that I am seeing it, it is remarkable how efficient and careful the early users were. Basically, the microscope was attached bya hair to its stand–well, not really, but just about. (Image: Science Museum Group)

Read more on Ptak Science Books